ایران گر چه سرزمینی خشک و کویری است اما این دلیل نمی شود که جنگل نداشته باشد . این مقاله گفتاری در باب جنگل های ایران و معرفی چند جنگل برای نمونه است.
هر چند که ایران سرزمینی با طبیعت خشک و کویری است، اما جنگل هم کم ندارد و حتی فراتر از آنچه تصور می کنید این سرزمین صاحب جنگل است .البته جنگلهای ایران بیشتر درخط ساحل جنوب دریای خزر در حد فاصل دامنه های شمالی رشته کوه البرز جایی دارند. منطقه‌ای که از ارتفاعات شرق استان اردبیل آغاز و تا غرب استان خراسان شمالی کشیده شده است .این جنگل‌ها تمامی میزبان سه استان گیلان و مازندران و گلستان هستند و به لطف حضور دیوار بلند البرز که چون دامی فراخ ابرهای بارانزا را گرفتار میکند، به وجود آمده اند .البته اگر از جنگلهای شمال بگذریم، دیگر جنگلهای ایران هر چند کم نام و نشان تر اما حضوری پر رنگ در ساختار طبیعی و ایجاد اکوسیستم سرزمین ایران دارند .جنگل هایی که دیگر به شکل جنگلهای شمال حالتی یکپارچه ندارند و غالباً در فضاهایی پراکنده در سطح طبیعت ایران پخش شده اند .
ناحیه های جنگلی ایران
در مفهوم جنگل شناسی از ناحیه های بزرگتری نسبت به جنگل صحبت می‌شود که به نام ناحیه رویشی معروف هستند. یعنی مکانی که گیاهانی در آن رشد می کنند و احتمال رشد گروهی درخت ها که جنگلی بسازند در آنها زیاد است .در ایران پنج ناحیه رویشی داریم:
- ناحیه هیرکانی که شامل نوار سبز شمال کشور در محدوده ی ساحلی دریای خزر.
- ناحیه زاگرس که در دامنه های کم ارتفاع زاگرس جنگل های بلوط را شامل می شود .
- ناحیه خلیج فارس، مجموعه جنگل های پراکنده در مسیر خط ساحلی جنوب ایران.
- ناحیه تورانی که شامل نواحی مرکزی ایران است .
- ناحیه ارسبارانی که سه استان شمال غربی کشور را در بر می گیرد .
اکنون که هر چند کوتاه با جنگلهای ایران و تنوع محیطی آنها آشنا شدیم مجالی پیدا می شود تا اندکی به معرفی برخی از خاص ترین جنگلهای ایران بپردازیم. چرا که هدف از این مقاله نه مفهوم جنگل شناسی که پرداختن به شرایط گردشگری و طبیعت گردی است.
جنگل گیسوم
جنگلهای هیرکانی یا همان جنگل های شمال خودمان نماد جنگلهای ایران هستند. همه ما به خوبی از حضور این جنگل های زیبا و انبوه مطلع هستیم .جنگلهایی با عمری به قدمت دایناسورها که امروزه به نام فسیل زنده از آنها یاد می شود. اما یکی از جذاب ترین این جنگل ها، جنگل گیسوم در شهرستان تالش است .جذابیت این جنگل به واسطه انبوهی در رویش درختان نزدیک به دریا و وجود راه هایی که چون دالان‌هایی بی‌انتها سینه سبز این جنگل را شکافته است می باشد .این جنگل به واسطه موقعیت مکانی عالی و جذابی که دارد و همچنین دسترسی خوبی که برای آن فراهم آمده است توانسته است نگاه بسیاری از گردشگران و طبیعت دوستان را به خود جلب کند .
جنگلهای ارسباران
شمال شرقی ایران بر پهنه شمالی استان‌های آذر نشین، محل رویش جنگل هایی است که در زیبایی و چشم نوازی در میان جنگلهای ایران شهره شده اند .جنگلهای ارسباران که به قره داغ نیز معروف هستند جنگلهایی انبوه بر چهره کوه هایی در هم تنیده است. تابستان‌های مطبوع و خنک به همراه بهار دلنشین و جذاب از ویژگی های بارز این جنگلهاست. این جنگل ها دارای تنوع زیستی بسیار زیادی هستند که این تنوع در زیست در کنار ویژگی های رویشی خاص منطقه باعث شده است تا این منطقه به یک پارک ملی تبدیل شود .هم اکنون منطقه ی حفاظت شده ی ارسباران تبدیل به یکی از مهمترین مناطق زیست محیطی در کشور شده است.
جنگل های حرا
جزیره قشم عجایب طبیعی بسیاری دارد. عجایب هفتگانه که یکی از آنها نماینده ای زیبا از جنگلهای ایران است. جنگلی نشسته بر آب شور دریا . جنگلهای حرا که از جمله جنگلهای ناحیه ی رویشی خلیج فارس هستند را درختان حرا ساخته اند. حرا گونه خوش قد و قامتی است از رده گیاهان مانگرو که شورزی هستند و بسیار مقاوم .این جنگل در زمان مد دریا تا آنجا در آب فرو می رود که گویی بر آب شناور شده است و در زمان جزر که آب دریا عقب می‌نشیند همچون دیگر جنگل ها ریشه های در خاکشان نمایان می شود .از این رو در زمان مد به تماشای این جنگل ها بروید.
جنگلهای ابر
جنگل ابر یادگاری از روزگاران قدیم و از زیباترین جنگلهای ایران است .یک جنگل هیرکانی که گویی خودش را از باقی جنگلهای شمال رها کرده و به دیدار کویر رفته است .چرا که این جنگل در شمال استان سمنان و درست در کنار حاشیه ی دشت های کویری فلات مرکزی ایران قرار دارد .البته راه رسیدن به این جنگل از مسیر شاهرود میگذرد. از کنار شهر بسطام رو به ارتفاعات البرز و درست جایی که رخسار بیابان رنگ می بازد جنگل ابر آغاز می شود .اینجاست که چشم های شما غافلگیر خواهد شد. جنگلی انبوه که از دل کویری خشک بیرون می آید. جنگل ابر جنگلی در میان ابر هاست. آنچه که این جنگل را بسیار جذاب می کند وجود اقیانوسی از ابر هاست که درست زیر پای شما نشسته بر پهنه دره ای وسیع در حال عبور هستند .